Phân tích nhân vật chị Dậu trong đoạn trích Tức Nước Vỡ Bờ của Ngô Tất Tố
Bài làm
Nhà văn Ngô Tất Tố được biết đến là một trong những cây bút hiện thực phê phán xuất sắc trong giai đoạn văn học 30-45. Trong giai đoạn đó thì tác phẩm “Tắt đèn” là một tác phẩm thành công nhất của ông, vì đây chính là một bản cáo trạng lên án chế độ đã thối nát của bọn thực dân phong kiến. Tác phẩm còn nổi bật lên hình ảnh nhân vật chị Dậu – một người phụ nữ với những phẩm chất tốt đẹp, nhân vật tiêu biểu cho hình ảnh người phụ nữ trong xã hội cũ có tinh thần đấu tranh để chống áp bức.
Người đọc có thể nhận thấy được với đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” cũng đã kể lại sau khi anh Dậu bị đánh đập đến ngất xỉu ờ sân đình. Bọn tay sai lúc này sợ bị vạ lây nên đã đem anh Dậu về cho gia đình. Lúc này thì bà con hàng xóm cũng ra sức chăm sóc cho gia đình anh Dậu. Nhìn thấy cảnh chồng mình bị đánh đập như vậy thì chị Dậu cũng vô cùng đau đớn xót xa, lo lắng cho mạng sống của chồng.
Khi anh Dậu còn bị thương, nằm đó thì chị đã rón rén bưng một bát cháo lớn đến chỗ chồng năm và dịu dàng nói với anh Dậu: “Thầy hãy cố dậy húp một ít cháo cho đỡ xót ruột”. Với chi tiết này người đọc có thể cảm nhận thấy được rõ ràng chị đã tận tụy, cũng lại hết lòng chăm sóc chồng. Những hành động của chị xuất phát từ lòng yêu thương, chân thành và vô cùng sâu sắc. Chị còn ngồi để xem chồng có ăn ngon miệng không – một tấm lòng của người vợ tảo tần. Chắc chắn tất cả các tình cảm vô cùng cao đẹp đó chính là đặc điểm tiêu biểu nhất của người phụ nữ Việt Nam. Tình cảm vợ chồng luôn cao đẹp như thế thì chị Dậu cũng đã có được dũng cảm để có thể đấu tranh chống lại tay sai để bảo vệ anh Dậu.
Thế ổi khi mà anh Dậu đang run rẩy bê bát cháo lên thì bọn cai lệ, cũng như những người nhà lí trưởng đã rầm rập tiến vào với những roi song, trên tay thước, dây thừng. Tất cả bọn chúng chưa hành hung nhưng mồm vẫn còn chửi bới mỉa mai. Để đối phó với hoàn cảnh bất ngờ đó đó thì thái độ ban đầu của chị Dậu hoàn toàn bị động. Hành động chị cứ run run van xin đến thiết tha nài nỉ bọn cai lệ và người nhà lý trưởng “Khốn nạn nhà cháu đã không có, dẫu ông có chửi mắng cũng thế thôi, xin ông trông lại”. Chị Dậu lúc này đây cũng đã hạ mình nhẫn nhục khi xưng hô “ông” để mong muốn có thể bảo vệ tính mạng của chồng. Thế nhưng lũ tay sai này chúng nào có nghe mà cứ hung hăng xông tới. Tất cả bọn chúng giật phắt dậy thừng, bọn chúng như cứ đùng đùng chạy sầm sập đến chỗ anh Dậu. Cho đến giờ phút này có thể thấy được đứng trước sự ức hiếp tàn bạo cùa chúng thì chị Dậu dường như không thể chịu được nhẫn nhục nữa, có áp bức có đấu tranh, tức nước thì phải vỡ bờ. Thế rồi chính với tinh thần phản kháng biểụ hiện ở thái độ và hành động. Chị Dậu lúc đó đã xám mặt lại và cách xưng hô cũng thay đổi. Chị lúc này cũng không gọi chúng bằng ông và xưng con, xưng cháu nữa, mà đó là cách xưng: mày với bà. Với cách xưng này thì chị đã tự đặt mình trên kẻ thù và cũng cứ giành thế chủ động nói rằng: “Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem”. Hàng động của chị quyết liệt và nhanh như cắt chị nắm ngay gậy cùa hắn, túm tóc lẳng cho một cái ngã nhào ra thềm.
Qủa thực với câu nói đầy vẻ thách thức cùng với hành động quyết liệt vừa là một câu dường như cũng đã biểu hiện của lòng thương yêu chồng. Đồng thời cũng lại vừa cho thấy sự dũng cảm, thấy được tinh thần như đấu tranh quyết liệt của chị. Người đọc có thể nhận thấy được “tức nước bờ”. Với câu nói đầy khí phách của chị Dậu đó là: “Thà ngồi tù chứ đề cho bọn chúng làm tình làm tội mãi thế tôi không chịu được” tất cả như đã biểu hiện mãnh liệt sức phản kháng, thêm với đó cũng chính là lòng căm thù giai cấp chất chứa từ lâu. Thực sự biết bao nhiêu nỗi tủi nhục bấy lâu chị cam chịu thì cho đến lúc này thì bọn cai lệ vẫn cứ hành hạ anh Dậu chị đã lấy thân che chở cho chồng mà không được. Cho nên cũng đã vùng lên để chống lại áp bức với một sức mạnh quật khởi của lòng căm thù.
Thông qua sự phản kháng của chị Dậu độc giả cũng là một biểu hiện tinh thần đấu tranh chống áp bức, cho dù mang tính cách tự phát thế nhưng nó cũng cứ vẫn thể hiện một tiềm lực tốt cùa giai cấp nông dân. Từ khi có sự lãnh đạo của Đảng thì giai cấp nông dân lúc này đã đứng lên đấu tranh với sức mạnh quật khởi và bằng ý thức cách mạng. Ngô Tất Tố cũng sử dụng nghệ thuật miêu tả tính cách nhân vật thông qua các diễn biến căng thẳng của các tình tiết thì nhân vật chị Dậu được khắc họa vô cùng rõ nét.
Nhân vật chị Dậu qua đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” hiện lên thật chân thực, đẹp đẽ. Chị Dậu là nhân vật đại diện cho những người phụ nữ nông dân trước cách mạng Tháng 8. Chị có lòng thương yêu chồng, có tinh thần đấu tranh chống lại mọi áp bức, mọi bất công của chế độ thực dân phong kiến.
Minh Tân
