Phân tích nhân vật ông Sáu trong Chiếc Lược Ngà của Nguyễn Quang Sáng
Bài làm
“Chiếc lược ngà” là một trong những truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Nguyễn Quang Sáng. Tác phẩm viết về tình phụ tử trong chiến tranh, trong đó thì nhân vật ông Sáu là nhân vật người cha trong truyện đã thể hiện được sâu sắc chủ đề đó.
Xây dựng nhân vật ông Sáu – một nông dân Nam Bộ luôn luôn giàu lòng yêu nước đã tham gia 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mĩ. Khi hòa bình lập lại thì ông mới được về thăm quê một vài ngày. Có thể thấy được trong những ngày ra đi bộ đội, đứa con gái bé bỏng – tên Thu của ông mới lên một tuổi, còn nay đến ngày về thì con đã 8, 9 luổi. Với khao khát của một người lính sau những năm dài vào sinh ra tử được trở lại quê hương là mong muốn được gặp lại vợ con, được nghe con cất tiếng gọi “ba”. Chỉ cần vậy thôi là đã vui lắm rồi, chắc chắn rằng ông cũng sẽ muốn có vài ngày nghỉ được về thăm quê như thế này ông sẽ bù đắp lại tình yêu thương cho đứa con nhỏ của mình.
Thật đánh buồn biết bao nhiêu khi ông Sáu về thì đứa con nhất định không nhận cha, muốn nghe một tiếng cha cũng không được. Lý do chính bởi thời gian xa cách của chiến tranh, tội ác của chiến tranh cũng đã in hằn trong vết thẹo trên mặt của ông Sáu. Vết thẹo – nguyên nhân mà bé Thu không nhận ra ba vì vốn dĩ bé Thu chỉ biết ba mình thông qua bức ảnh ba chụp chung với má. Tất cả đó chính là bi kịch thời chiến tranh. Trong lúc chia tay vợ con lần thứ hai để lên đường bước vào một cuộc chiến đấu mới, thì ông Sáu mới được một khoảnh khắc hạnh phúc khi đứa con gái mới chịu nhận ra ba mình. Tiếng kêu thét lên: “Ba… ba!” khiến ông Sáu hạnh phúc vỡ òa, ông Sáu ôm con, ông còn rút khăn lau nước mắt rồi hôn lên mái tóc con. Nhân vật ông Sáu đã ra đi với nỗi nhớ thương vợ con cũng không thể nào kể xiết được hết chỉ trong vẻn vẹn có 3 ngày.
Trong những ngày tháng ở chiến trường, ông Sáu cũng đã ra đi, đồng thời cũng đã mang theo hình ảnh vợ con. Ông Sáu với lời hứa mang về cho con gái chiếc lược ngà, thêm với đó là với nỗi ân hận day dứt tại sao mình lại đánh con như cứ giày vò ông mãi. Có thể thấy được chính nỗi đau, nỗi nhớ thương và mất mát… đồng thời cũng lại do quân giặc đem đến cho ông Sáu, đồng thời cũng cho bao người lính, cho bao bà mẹ, cho bao nhiêu em thơ trên khắp mọi miền đất nước ta có bao giờ nguôi ngoai cơ chứ. Với sự hi sinh của thế hệ đi trước để có thể làm nên độc lập, thống nhất, dân chủ, hòa bình là một điều vô giá.
Thế rồi sau năm 1954, ông Sáu lúc này không tâp kết ra Bắc, ông nhận nhiệm vụ mới ở lại miền Nam ở lại hoạt động bí mật. Tháng ngày ở rừng thì cứ bị giặc khủng bố triền miên. Cuộc sống ở chiến trường cứ thiếu gạo phải ăn bắp, có biết bao nhiêu gian khổ và nguy hiểm. Ở đó thì cái chết bủa vây cuộc chiến đấu thầm lặng biết bao nhiêu thế nhưng ông Sáu vẫn không nguôi nhớ vợ con. Rồi ông Sáu cũng đã biến vỏ đạn 20 li của giặc Mĩ để trở thành chiếc cưa nhỏ. Từ đó ông đã tỉ mỉ cũng thật kiên nhẫn và khéo léo như một người thợ bạc để chế chế tác cái khúc ngà voi thành một chiếc lược ngà xinh xắn, trên chiếc lược đó có khắc “Yêu nhớ tặng Thu con của ba”. Hình ảnh chiếc lược ngà với dòng chữ ấy mang theo bao tình cảm sâu nặng của chính người cha đối với đứa con bé bỏng, thương yêu của mình. Thế rồi chính với tình thương con của ông Sáu lúc này đây cũng thật vô cùng tha thiết. Ông Sáu như cũng biết bao nhiêu người lính khác, hành trang của họ khi ra chiến trường chính là hình ảnh quê hương, hình ảnh gia đình của mình. Họ sống và chiến đấu đâu phải cho họ mà cho những người thân yêu.
Truyện “Chiếc lược ngà” quả thực cũng giống như một vật kí thác thiêng liêng của người lính về tình phụ – tử vô cùng sâu nặng mà bom đạn quân thù không thể nào tàn phá được. Khi ông Sáu hi sinh ông đã phó thác cho người bạn thân của ông gửi lại cho con gái chiếc lược ngà mà bấy lâu nay ông vẫn làm để tặng con gái. Tình phụ tử giữa bé Thu và ông Sáu cũng nhưng kỷ vật của chiếc lược ngà cũng chính là nhân chứng về nỗi đau, về bi kịch đầy máu, nước mắt đã để lại biết bao nhiêu ám ảnh, bi thương trong lòng người đọc. Hình ảnh ông Sáu là người lính của một thế hệ thật anh hùng đi trước để có thể mở đường mặc dù phải trải qua nhiều thử thách, gian khổ và hi sinh.
Thông qua truyện ngắn “Chiếc lược ngà” và hình ảnh ông Sáu, bé Thu cũng đã khơi gợi trong lòng ta bao ý nghĩ về tình phụ tử thật con sâu nặng, cao đẹp ngay trong cả cảnh ngộ éo le của chiến tranh. Nhân vật ông Sáu là một nhân vật thật ấn tượng mà đã làm lên giá trị của truyện ngắn xúc động về tình cảm gia đình ngay cả khi chiến tranh ác liệt đang diễn ra.
Minh Tân
